Бірақ қалай шақ қалдыңыз жылауға?
Флоренция сарайлары үстінде
әлдекіммен қоштасқандай шарқ ұра,
Шырағдандар кім үшін
Жанып жатыр жарқырап?..»
Сөзін бөлдім. Уақыт... түк жоқ қой бізде.
Интервью деген әбден тойғызды.
Машинаға отырдым мен,
дымқыл екен есігі.
Флоренция сырғиды артқа ұрланып.
Қызыл табан жетілігі сияқты,
палаццолар шырағданда тұр жанып.
ПАРАБОЛАЛЫҚ БАЛЛАДА
Тағдыр ракетадай, параболамен ұшар,
тас түнекте көбіне,
аракідік кемпірқосақ бойымен де жарысар.
Гоген деген от-жирен суретші болыпты,
Богеманың сауда агенті бұрынғы,
даңқ-бейнетке кейінірек жолықты.
Монмартрдан Луврға жету үшін корольдік,
Ява аралы арқылы Суматрамен жөнелген,
Сөйтіп оның сапары
параболаға теңелген!
Еріп кеткен, ақшаның желігі әбден жынды ғып,
әйел сөзін,
академиялардың қапырығын қылды ұмыт.
Жердің тарту күшін ол
жеңіп шықты дегенмен.
Шулап кетті абыздар; Сыра жұтып қайнап іш:
«Түзу сызық қысқа да,
парабола – айналыс,
Жұмақ бағын одан да көшірген жөн емес пе?»
Ал, ол кетті ракета боп, елес боп
Жарып ұшып дауылды құлағыңды тұндырған.
Луврға да ол кірген жоқ бас қақпамен
Себебі –
парабола бойымен
тесіп түсті төбені!
Әркім жетер шындыққа, өз бетінше ер болып:
Құрт – қуыспен,
ал, адам параболамен тербеліп.
Қыз тұрды бір кішкене бізге көрші көшеде.
Оқып едік біз бірге,
зачет бердік еселеп.
Қайда ғана кеттім мен!
Сайтан үйір маған-ақ,
Мені бастап жөнелді ол
Тбилисиді аралап!
Кешір мені, сол есер парабола-жол үшін.
Қара киген ақ иық, тоңып едің – сол үшін...
О, сен сонда ыз еттің түнгі әлемде қараңғы
антеннаның серпінді шыбығындай боп әлгі!
Ал, мен болсам әлі де ұшып келем,
кейде, кейде оралам –
Сенің белгің бойынша кез-келген жерге қонам,
Қанша бейнет берді екен парабола бізге осы!..
Болжаулар мен тоқтамды,
Талқан ғып қағидаларды,
тарих пен махаббат,
Искусство да барлық –
парабола сызығын, келеді ұшып ұстап ап!
Көктемінде Сібірдің талай калош та қалды.
Бәлкім, қалай дегенмен түзу сызық – қысқарақ?
СУРЕТШІ МЕН СҮЛБІ
Айқай салдың, албастың деп мен сенің,
ыза-ашудан ажарланып,
теңселіп,
аң секілді ауызыңнан сөгілдің,
Жиырыласың,
Омыртқаңмен көгілдір.
Құнсыз шыққан сөздеріңе құр жыннан
шыдай алман,
Жүдеп қалам мылжыңнан.
Өзге болуыңа көнбен, тағы да
Сенің осы өз қалпыңа табынам.
Ей, тыңдаңдар!
Тұрған шақта мен тірі,
Отырғанда тірі мен,
Сенің храмыңа тәуап етеді,
Жындылығыңа жымып ел.
АВТОПОРТРЕТ
Қу бұтақтай ап-арық. Қырынбаған, беті ірі.
Міне, үшінші тәулік бүгін,
Жамбасында сықырлайды төсегім.
Қабырғада қағулы тұр қола-көлеңкесі оның
Бет жартысы – түгел ауыз сықылды,
шылымының түтіні де бір түрлі.
«Сәлем,– дейді тарғыл үні,– өлеңіне орыстың.
Ұстара ма жәй тегі?
Тапанша берсем қайтеді?
Данышпан ба ең?
Батыл қара «шылыққа...»
Бәлкім райдан қайтармыз, әзір аманшылықта?..
Жалайық та газетті, қара темекі орайық,
Сол темекі шоғындай
бірімізге біріміз
сынның көзі болайық!..»
Менің көзімше ол сені неге құшақтайды екен?
Мойындығымды өлшегені – жай ма екен?
Көзін сығырайтады түтінінен папирос...
Көш, бәлекет, менен аулақ, көш!
SOS! SOS!
НЬЮ-ЙОРКТЕГІ ТҮНГІ АЭРОПОРТ
Менің автопортретім, апостолы аспан қақпаларының
Аэропорт!
Жылтылдайды ақ қалайы түтіктен от елесі
Рентгендік суретіндей жаныңның.
Неткен сұмдық, аспан тұрса өзіңде
Трассасында тұтап қана жанар бір
Ғажайып астаналардың!
Әрбір тәулік
шлюз ғып сені толтырар
іс-әрекет, әлекпен,
Жұлдызды тағдырлары бар,
Жүкшілер мен жәлептер.
Барда сенің ішкіштерің
періштедей жуасыр,
Сен сөйлейсің оларға!
Келгендерді көтересің сен қолдап!
«Келгендігін» паш етесің жалғанға!
* * *
Күйеулерді күтеді жұрт,
тағдырларды, сандық, ғаламаттарды...
Бес «Каравелла» жарқырап кеп
түсті көктен ақтарылып!
Түнгі бесеу доңғалағын шаршай
созып айналды.
Алтыншысы қайда әлгі?
Жеткен жері сол болған ғой –
Жасық неме қанаттанған жаңадан!..
Электро-плитка боп билейді аста қалалар.
Қайда жүр ез,
адаса ма бұраңдап?
Сигарет боп тұтап жүр ме тұманда?
Ауа райын түсінбейді ол сорлы әлі .
Оны қабылдамайды енді жер-дағы.
* * *
Ауа райы өте жаман. Дауыл күтіп көп меңдей,
ауыз үйіңе кетесің сен,
партизанға кеткендей.
Өткір жанар қадалады
дүниеге басқа бір
Жуушылар әйнекті
Жасауратар көзді шыбын-шіркей болып қас қағым,
барлаушысы жұлдыздың, хрустальді құбыжық,
Келер күннің ұлы болу өкінішті, тәтті әрі,
Онда есер жоқ,
жоқ вокзалда
ақындар мен аэропорттар тек қана!
Аквариум әйнегінде ең мөлдір
ыңырсиды көк аспан
қайнап піскен жермен бір.
* * *
Аэропорты – озон мен күн көзінің
Қаражаты төленген бір елшілік.
Батыл ете алмаған
Жүз ұрпақ кемінде –
ең негізгі конструкцияларды жеңуге.
Мелшиіскен тас тұлғалар орнында
бір стакан ауа ұйып тұр –
Стакансыз, көр мұнда.
Касса-күркелермен қатар
Қойған шақта көптеген
Газ тәрізді ол,
Қолға ұстауға жоқ дене!
Бруклин – есер,
тас боп қатқан сайтан-черт.
Ескерткіші дәуірдің –
Аэропорт.
МЕРЛИН МОНРО МОНОЛОГЫ
Мен Мерлин, Мерлинмін.
Героинясымын барлық
өзін-өзі өлтіру мен улардың.
Менің гүлім ашылады кім үшін?