Келесі жолы мүлде ұзақ кетті. Алдыңғыдан да арып-ашыңқырап кірген ерінің алдына Күлдана бір дорба тасты саудыр еткізіп төге салды:
– Санап көріңізші?
– Санадым, жиырма екі. Тас деген қырық бір болмаушы ма еді?!
– Оған да жеткізерсіз. – Осы сөздерді айтқанда келіншектің жүзі лап етіп, бір қызарып басылды. Едіге әлі ештеңенің байыбына бармаған күйі, аң-таң боп аузына үңілген, жұмбағын өзі шешті:
– Сіз далаға әр қонған сайын дорбаға бір тастан жинай бергем,– деді.
Күйшінің қыдырысы бәрібір бітпей қойды. Сандыбадтың саяхаты секілді, әр сапары жылдай сезілді. Жанама ағайынның қос ат жіберіп шақыртқан екі-үш күндік той жиын, қызық-думаны – өз алдына, тіпті айлап кететінді шығарды. Ондайда қарадан қарап түйіледі, ойланады, алдынала атын, киім-кешегін дайындайды. Сөйтіп ап, бір күні тайып отырады.
Едіге шешіліп көп сөйлемегенімен, ақпейіл, кешірімшіл жан-ды. Көрінгенге кіржіңдеп, мінеп-сынап қарайтын кіділігі жоқ. Сондай момын, қайсыбір көзге босаңдау жігітке домбыра-ақ жақпайды. Бірінің көкірегі тар, екіншісінің қақпағы дыбыс жұтады, тағы бірінің көмейіне құм құйылғандай мылқау, кеудесі сөйлемейді. Өстіп, бастырғыдан бастап, шайтан-тиекке шейін сынға, сарапқа салады. Бұның қай-қайсы да жөндеуге келетін мін, кемшіліктер-тін. Түзетуге көнбейтіні, ең қиыны – бәрінің де ағашы жаман еді.
Домбырашының бұ кінәмшілдігін де күдік айтушылар назардан тыс тастамады: «атын, пышағын, домбырасын менсінбеген еркектен без!»
Өзің ойлашы, ол қатынын місе тұта ма! Мұның әммесі, қарғам, қайнымыздың қаңғыбастығынан. «Көп жүрген ешкі үйткенді көреді» демекші, ананы-мынаны байқайды, көзі соқыр емес, біреудің жақсы аты мен шешен домбырасын таныған, бағалаған кісіге басқа бір үйден жақсы қыз кезікпесіне кім кепіл?» Тап мына сөзді сөйлеген ауызды Күлдананың ұмтылып кеп қалай баса қойғанын, «аяшы, апатай, жеңеше-ай, айтпа-дағы» деп жалына алқынғанын өзі де аңғарған жоқ. Біреудің қапыда ашылып қалған жеріне қол шошайтып көрсеткен адамды кім ұнатқан, «ақ келін» әлгі, өзінің осалдығын ашқан абысынынан іші мықтап шықты. Содан қайтып сырласу, сұқпаттасу тұрмақ, кезігудің өзінен тайқып жүрді.
Ері кейінгі кеткен кезде бүкіл ауыл көзінде кешірілмес қылмыс еткен жандай, қаралай қорынып, қорланып бітті. Кімнің болсын назарына ілікпеуге тырысты. Есік алдына шықса жұрттың бәрі саусақтарын шошайтып, «әлгі байы жеріп кеткен жас қатын – мынау» деп, беттерін шымши күліп тұратын сияқтанды. Ел көзінен қашқанда жасырынар далдасы өз отауы, алты қанат ақ үйі, оның да жабық-жапсары түгелдей жылтылдаған көз, сүйреңдеген тіл құсап сезілді.
...Ақ кемпір қазір еткен күндерін есіне алғанда күйінбейді, жеңіл күрсініп, жымиып күледі. Дүние-ай, о да дәурен екен-ау дегенде күйінішінен сүйініші басым жатады. Жастық шақтың қайғы-мұңының өзі кәріліктің бақыт-базарынан ыстық – кезінде кім ненің қадірін білген, өткеннің уы, бүгіннің уызындай, тамсанса – таңдайы күйік емес, бал татиды. Сонсоң тамсана береді, бет-жүзі бір уыс боп жымырылып, жымия береді. Ал, со жорықта күлуге – күлкі түгілі, жылауға жас таппаған жанары әлжуаз, алыс бір сәуле шашады. Көнесінің күлін көсеп жылынған кәрі қолдары дір қағады...
Ал, ол күні Едіге түн ортасы ауа қайтты. Тым ұзақ сарылтқан қожасының үйге түнде оралуы біртүрлі таңдандырып тастады. Үн-түнсіз асын беріп, төсегін салды. Өткендегідей тас та жимаған-ды. Бірақ кереге басы толған түйіншек-түйіншек ақ шүберек – әр үш күн өткен сайын байланған нияз-ақша көзге ұрып тұрды. Өзі әлденендей бір шешімге кеп, тас-түйін боп алған кісінің кейпінде, ерінің атын жеңілдеп, көпшігін кіргізген.
Әңгімені ертесіне, шәй үстінде бастады:
– Сіз маған көп тоқал алып, әйел затын қосақтап ұстаудың қорлық екенін сөйлеп едіңіз. Есіңізде ме? Мен сонда, ақылсыз басым, сіздің ол сөздеріңізді айнымастың адал сөзіне жорып қалғам. Амал нешік, ол айтқандарыңыз ант-серт түгілі уәдеге де татымады. Мен сізді зорлаған жоқ едім ғой? Мен де жазмыштан артық талап қоя алмаймын. Бұл ауылдың күндес болуға көндіккен көп жаулықтыларының бірімін. Ме-нен несін жасырасыз. Сірә, ұрлығыңызды ел біліп жүр-ау деймін. Құдай ақы, алдамаңыз мені! Шыныңызды айтыңыз да, ханшаңызды кіргізе беріңіз, рұқсат. Бәлкім, мен де соңғыларға орын босатып өлермін, бүйтіп өзіңізді де, мені де қорламаңыз. Әлсіздің күші – жалыну, тілеу ғой, тілегім осы!– деді.
Едіге мына сынды күтілмеген жағдайға аң-таң боп қатып алған, кенет қаңқ етіп бір күлді: Сонсоң:
– Мақұл айтасың, бәйбіше, сенен несін жасырайын, талайдан армандап жүрген біреуім бар еді, соны кеше қолыма түсірдім. Атақты Орман әулиенің қызы Еменбике. Әйел үстіне келгеніне риза болмай, әрі тым жастығын, сұлулығын салмақ қып жатқан шығар, жүр, көрсетей